In 7 stappen naar Modularisatie in de Machinebouw

1. Maak een keuze uit de markten en producten

Machinebouwers hebben in de loop van de jaren vaak honderden verschillende machines gebouwd die ze soms in verschillende landen leveren. Risico daarvan is dat de focus en het overzicht verloren gaan. Met welke frequentie worden welke machines gemaakt? Hoeveel daarvan zijn specials? Waarin verschillen de eisen voor goedkeuring per land? En welke machines zijn werkelijk onderscheidend van de concurrenten? Als dat duidelijk is kun je onderbouwd beslissen met welke machines je je op welke markten wilt richten. Door die strategische keuze leg je de basis voor standaardisatie en modularisatie.

2. Bepaal de standaardproducten, varianten en opties

Ook in de machinebouw geldt de 80-20 regel: de verkochte machines bestaan voor 80% uit dezelfde functionele componenten. Welke dat zijn is eenvoudig na te gaan in de offerte- en verkoopadministratie. Wanneer dit in kaart is gebracht, kun je een portfolio van de meest gevraagde producten, varianten en opties samenstellen. Door de complete stuklijsten en het bouwplan voor dit productportfolio vast te leggen is vrijwel geen tijd meer nodig voor engineering. Verder is duidelijk welke materialen altijd op voorraad moeten zijn, waardoor inkoop een betere onderhandelingspositie heeft. En klanten die kiezen voor het standaard aanbod krijgen hun machines sneller geleverd.

3. Definieer en produceer functionele eenheden 

Het fabriceren van standaardmachines is hetzelfde als bouwen met Lego: alle onderdelen zitten in de doos en in de handleiding staat het bouwplan. Een stap verder gaat het definiëren van veelgebruikte functieblokken. Wanneer je die grotere blokken vooraf in serie produceert, kun je veel sneller machines samenstellen terwijl de kosten dalen. Je bouwt als het ware met Duplo. Ook voor veelgevraagde varianten en optionele uitbreidingen zijn functionele modules te maken. Elk functieblok bestaat uit componenten waarvan sommige periodiek vervangen moeten worden als gevolg van slijtage. Door ook deze componenten zoveel mogelijk te standaardiseren stijgen de marges op spare parts.

4. Richt bij de verkoop meer op marge dan op omzet 

Machinebouwers willen geen orders mislopen. Dus er wordt er vrijwel altijd ‘ja’ verkocht aan klanten met speciale wensen. Gevolg is dat de marges laag blijven. Om daar verandering in te brengen kan een andere beloningssystematiek voor verkopers ingevoerd worden. Ze zouden bijvoorbeeld meer provisie kunnen krijgen wanneer ze machines verkopen uit het standaard aanbod. Bedenk daarbij dat veel klanten over de streep te trekken zijn door de lagere prijs en de bewezen betrouwbaarheid van standaardproducten.

5. Documenteer alle wijzigingen van ontwerp tot gebruik

Bij de productie van een machine kan blijken dat het ontwerp niet goed uitvoerbaar is. Wanneer onvoldoende wordt gedocumenteerd hoe dat is opgelost, ontstaat bij een kopie-order hetzelfde probleem. Ook in de gebruiksfase kunnen manco’s aan het licht komen die teruggekoppeld moeten worden naar engineering. Door alle wijzigingen volledig vast te leggen en centraal beschikbaar te stellen hoeft het wiel maar één keer uitgevonden te worden en heeft de service-afdeling altijd de juiste materialen en gereedschappen bij zich.

6. Maak engineers vrij voor structurele innovatie

Uit de genoemde benchmark blijkt dat productinnovatie bovenaan directieagenda van machinebouwers staat. Denk aan het vervangen van mechanische door elektronische onderdelen of het inbouwen van smart sensors voor predictive maintenance. Het kost teveel tijd als dat soort innovatieve toepassingen voor iedere machine opnieuw moet worden uitgedacht. Het verdient dus de voorkeur om een aantal engineers structureel vrij te maken het ontwikkelen van nieuwe modules die daarna onderdeel gaan vormen van het standaardaanbod. Verkoop kan die modules zowel bij nieuwe als bestaande klanten aanbieden.

7. Besteed laagwaardig productiewerk uit 

Machines worden steeds complexer. Daardoor komen ontwerpers, engineers en productieafdelingen vaak tijd tekort wanneer een machine snel geleverd moet worden. Zowel bij specials als bij standaardproducten is een deel van de componenten redelijk eenvoudig te maken. Dat geldt bijvoorbeeld voor plaatwerk of transportbanden. De productie daarvan zou dus uitbesteed kunnen worden, waardoor je de tijd van je eigen mensen kunt reserveren voor