Innoveren in crisistijd

Ook tijdens de Corona-crisis zijn er legio mogelijkheden voor innovatie. Denk aan een producent van party-artikelen die mondkapjes gaat maken en daarvoor een nieuwe machine nodig heeft. Of neem apparatuur voor bouwbedrijven waarmee medewerkers grote of zware dingen alleen in plaats van samen kunnen verplaatsen. Machinebouwers kunnen ook zelf innovatieve producten of diensten lanceren. Maar hoe creëer je een bedrijfscultuur waarin iedereen open staat voor verandering. John Kotter noemt in zijn boek Leading Change acht stappen, waarvan ik er zes toepas op de machinebouw.

Stap 1: Creëer een gevoel van urgentie

Deze stap is op dit moment makkelijk te zetten. In het pre-Corona tijdperk was het orderboek van veel machinebouwers voor anderhalf jaar gevuld. Nu staat er vaak al vanaf het volgend jaar bijna niets meer in. Bij veel bedrijven moet er simpelweg iets gebeuren om het hoofd boven water te houden. Als je de keuze hebt tussen medewerkers ontslaan of innoveren om het bedrijf sterker te maken, zal iedereen voor het laatste kiezen. Uiteraard moet je eerst de kansen goed in kaart brengen. Vraag medewerkers, toeleveranciers en klanten om daarover mee te denken.

Stap 2: Ontwikkel een visie op verandering

Innovatie is geen doel op zich. Bedenk eerst wat je ermee wilt bereiken. Roep bijvoorbeeld niet simpelweg ‘We moeten iets met sensors en het IoT’ maar denk vanuit nieuwe verdienmodellen. Je kunt één klant in staat stellen om machines op afstand te beheren, maar ook álle klanten deze mogelijkheid bieden. En als je tegen een vast maandbedrag het beheer van ze overneemt, genereer je een blijvende stroom van nieuwe inkomsten. Denk ook na over de consequenties van je visie. De meeste machinebouwers hebben veel meer mechanical dan electrical en software engineers in dienst, terwijl juist op de laatste gebieden de meeste innovatiemogelijkheden zijn.

Stap 3: Communiceer je visie bedrijfsbreed

Maak herhaaldelijk en via verschillende kanalen duidelijk wat de innovatie gaat opleveren. Denk aan kostenverlaging, omzetverhoging of verbetering van de concurrentiepositie. Belicht ook de voordelen voor werknemers. Zo worden engineers met een nieuw informatiesysteem niet meer van hun werk gehouden door productiemensen. Door de overstap van engineering- to-order naar configure-to-order kunnen verkopers een order zelf direct in gang zetten. En sensordata van machines die bij de klant draaien leveren een schat aan informatie om het ontwerp te optimaliseren.

Stap 4. Formeer een krachtige coalitie

Innovatieprojecten lopen vaak forse vertraging op (of eindigen op de kop in de berm). Om een idee uit te voeren is een kopgroep nodig van mensen die in een innovatief initiatief geloven en als opinieleider gezien worden. Zij kunnen draagvlak creëren bij de rest van de organisatie. Belangrijk is ook dat in de kopgroep alle betrokken afdelingen vertegenwoordigd zijn. Denk aan engineering, productie, verkoop en inkoop. Zo voorkom je dat er zaken over het hoofd worden gezien. De mensen in zo’n multidisciplinair team beschikken idealiter over alle benodigde expertise. Als je kennis of vaardigheden tekort komt, moet je medewerkers opleiden, inhuren of in dienst nemen.

Stap 5: Neem de weerstanden weg

Je ziet vaak dat de hakken in het zand gaan wanneer er iets veranderd wordt aan processen of producten. Dat kun je voorkomen door de achterliggende gedachte van de innovatie duidelijk te communiceren. Stel dat je de overstap wilt maken naar Model Based Definition. Dan worden er geen 2D tekeningen met stuklijsten meer gemaakt. Dat kan weerstand oproepen. Dus moet je eerst duidelijk maken dat tekeningen zoek kunnen raken, wijzigingen in het ontwerp niet altijd worden doorgevoerd en het lastig is om taakgerichte informatie te vinden in de lijsten en toelichtingen. Vervolgens laat je zien dat in een 3D-model iedereen met dezelfde actuele informatie werkt en op elk punt in het model direct kan doorklikken naar de bijbehorende gegevens.

Stap 6: Bouw door op eerdere innovaties

Een innovatie kan andere mensen binnen het bedrijf motiveren om ook hun steentje bij te dragen. Voorbeeld hiervan is een machinebouwer die voor een klant een platte wagen bouwde om de tomatenoogst in kassen te inspecteren. Het innovatieve hiervan toentertijd was dat de verwarmingsbuizen in de kas, de rails vormen waarop het karretje rijdt. Het succes dat de mechanical engineers hiermee hadden, was voer voor verdere innovatie. Ook andere afdelingen werden hierdoor geïnspireerd. Inmiddels rijden de wagens volautomatisch rond en zijn ze uitgerust met fotocamera’s die registreren of de tomaten al rijp zijn voor de pluk, maar ook met sensoren die onder meer de luchtvochtigheid en de temperatuur meten.

De moraal van dit verhaal: innovatie gaat verder dan het droppen van een idee in de hoop dat het goed opgepakt wordt in de organisatie. Het is zaak een bedrijfscultuur te creëren waar innovatie wordt gezien als een permanent proces en waar medewerkers graag het voortouw nemen. En heb je niet de juiste expertise in huis voor innovatietrajecten? Dan denken we graag met je mee over het profiel van de mensen die je nodig hebt.